Celebrating the richness of Intercultural Communication

Op vrijdag 21 en zaterdag 22 april vond de tweedaagse conferentie plaats ter gelegenheid van het 12.5 jarig bestaan van de master Interculturele Communicatie. In die periode zijn 380 studenten afgestudeerd. Samen met alumni, (oud)docenten, OBP medewerkers en huidige studenten en belangstellenden is dit jubileum uitbundig gevierd. Het was een groot succes!

Vrijdag was gericht op interdisciplinair onderzoek op het gebied van Interculturele Communicatie. Mario Braakman, transcultureel psychiater, ontwikkelt een interessant perspectief vanuit zijn werk bij de GGD op de hulp aan vluchtelingen.  Er wordt intensief gebruik gemaakt van tolken, niet alleen om een boodschap over te brengen, maar juist ook om non verbaal gedrag te begrijpen.  Daarna volgde een vraag en antwoord gesprek tussen Commandant Talencentrum Overste Miepke Bos-Bakx, Socioloog van de Nederlandse Defensie Academie René Moelker en Adelborst Korps Mariniers Arjan Visscher, tevens alumnus van de master ICC.  Miepke Bos-Bakx is openhartig over het belang dat bij defensie eigenlijk zou moeten hechten aan cultural awareness trainingen. Interculturele communicatie met de lokale bevolking is van levensbelang voor het slagen van missies.

De paralellelsessies in de middag waren zo opgezet dat taalkundigen, letterkundigen, cultuur- en communicatiewetenschappers aan elkaar presenteerden. Philiep Bossier ging in zijn presentatie in op de vraag hoe de Italiaanse habitus van de ‘civil conversation’ in de verlichting ontstaan is en nu nog een rol speelt in de veerkracht waarmee Italianen omgaan met vluchtelingenproblematiek. “Heel interessant te merken dat mijn onderzoek ook buiten mijn directe domein weerklank vindt”, oordeelde een andere onderzoeker. Frans de Ruiter, onderzoeksdirecteur van het ICON, meldde achteraf dat Interculturele Communicatie kennelijk een goed platform biedt om de samenwerking tussen ICON en UiL-OTS verder uit te bouwen. Uit de samenvatting van die dag blijkt één ding: er is binnen de faculteit veel expertise op het gebied van Interculturele Communicatie. Het is nu zaak de samenwerking met meer maatschappelijke partners in nog meer concrete onderzoeksprojecten om te zetten.

Zaterdag was gericht op de alumni van de master Interculturele Communicatie. Na de officiële opening door vice decaan prof. Ted Sanders sprak burgemeester van Utrecht, Jan van Zanen. Hij  stak de aanwezige alumni met een goed onderbouwd verhaal  een hart onder de riem. Ook voor de stad Utrecht geldt: ‘Diversity is our core business’. Hij ging in op Agenda 22, de Regenboogagenda en andere projecten die Inclusie centraal stellen, zoals ‘Dare to be grey’ project, ‘Utrecht zijn we samen’ en de sociale makelaars die de stad inzet om migranten te helpen bij integratie. Voor alumni had hij een perspectief: bij sollicitaties voor een baan bij de gemeente hebben zij als experts op het gebied van ‘Diversiteit en Inclusiviteit’ in de toekomst een streepje voor.

Rodaan Al Galidi, schrijver van het boek ‘Hoe ik talent voor het leven kreeg’ vertelde in het interview met Harald Hendrix  hoe hij de Nederlandse taal in het asielzoekerscentrum zichzelf leerde door 3000 woorden uit het Arabisch te vertalen en uit zijn hoofd te leren. Dat was het begin. Nu schrijft hij gedichten en romans. Hij gaf met ironie een interessante binnen- en buitenblik op de Nederlandse cultuur:  “wat opvalt aan Nederland is dat alles hier geregeld is. Dat is voor iemand die in Irak opgegroeid is zowel geweldig als bedreigend”.

In de middag volgden workshops waarin alumni inzicht geven over hun werk. Heidi de Ruiter is als senior beleidsmedewerker werkzaam bij de Eurogio in Kleve. Ze liet met veel voorbeelden zien hoe je moet dealen met andere beeldvorming in Nederland en Duitsland. Aan de wisseling van de voorzitter van Euregio wordt in de Duitse media uitgebreid aandacht besteed, terwijl het voor de Nederlandse media geen nieuws is.

Het jubileum sloot af met Petra Stienen, Arabiste, diplomate, publiciste en politica. Zij liet de stem van de Ander horen door te vertellen over haar levensweg:  van Roermand naar Leiden, Caïro en weer terug naar Den Haag. De liefde voor haar eigen Limburgse dialect leefde plotseling op als ze in Syrië de zangerige variant van het Arabisch hoort. Ze realiseerde zich hoe na aan het hart haar eigen dialect eigenlijk ligt. Voor de aanwezigen had ze tenslotte een mooi perspectief: niet het beeld van de bruggenbouwer maar dat van de veerman. Een brug is statisch, terwijl een veerboot dynamisch kan bewegen tussen culturen. Daar gaat het om.

Het jubileum heeft bijgedragen aan het verstevigen van de banden tussen alumni en de opleiding, maar ook de band tussen verschillende generaties alumni. De banden tussen de stad Utrecht en de Faculteit Geesteswetenschappen zijn verstevigd.  Het belang van het leren omgaan met talige en culturele diversiteit bindt ons allen.

Deze conferentie en het jubileum werden mede mogelijk gemaakt door:

•        Centre for the Humanities

  

•        UiL-OTS (Utrecht Institute of Linguistics)

  

•       ICON (Institute for Cultural Inquiry)

•       Universiteits Fonds – JAN (Jong Alumni Netwerk)

•       Anéla

•      Departement Taal, Literatuur en Communicatie (Universiteit Utrecht)

•      Uitgeverij Jurgen Maas